گونئی آزربایجان ایستیقلال مانیفئستی نین اویغولاماسی ایله یول خریتهسی
گونئی آزربایجان ایستیقلال پارتیاسینین (گاقپ) دؤولت پروقرامیندان آلینمیش تاسلاقدیر.
ائدیتؤر: ائلدار قاراداغلی
گونئی آزربایجانین ایستیقلالچی کسیمینین (پارتیا، بیرئی) بیر آرادا توتولماسی اوچون ایستیقلال مانیفئستی نین اؤنمی بؤیوکدور. ایستیقلال مانیفئستی یالنیز بیر میللی سیاسی بیلدیری دئیل، اونون گرچکلشمهسی یولوندا گنل چالیشما پلانی ساییلیر. بو یول خریتهسی سیاسال، ائکونومی، دیپلوماتیک ایلیشکیلر، سیویل و سلاحلی ساوونما ایستراتئگیالار ایچرمکدهدیر. ایستیقلال مانیفئستینین آشاما-آشاما تمل باشلیقلاری آشاغیداکیلاردیر:
۱. ایستیقلال مانیفئستی اوزره سیاسال یول خریتهسی:
۱.۱. واحید میللی-سیاسی ایدئولوژی؛
– ‘آزربایجان تورک میللتی’نین آزربایجان تورکچولویو اوزرینده تام باغیمسیزلیک ایدئولوگیاسی.
– ایستیقلال ایدئولوگیاسینین توپلوم ایچینده یاییلماسی.
۱.۲. سیاسال قورومساللیق (تشکیلاتلانما)؛
– وار اولان ایستیقلالچی قوروملارین ایستیقلالچی چتیر آلتیندا ایشبیرلیکلیگی.
– ایستیقلالچی پاریتیا لیدئرلرینین آراسیندا اورتاق کووردیناتلیغینین اولوشماسی.
– پارتیا اویهلریندن اولوشان ۳-لو، ۵-لی ائیلم تیملرین دوزلمه سی.
– آزربایجان آدینا چالیشان سیویل و دؤولت دیاسپورا یئتکیلی لریله کووردیناسیالی قوروم چالیشماسی.
۱.۳. اولوسال سفربرلیک؛
– گونئی آزربایجان گنجلیگینین میللی قورتولوش ساواشیندا تئوری-پراکتیک اؤنجوللویونو ساغلاماق، اونلارا سورکلی ائیتیم، اومود و ایرهلیلهمه روحو آشیلاماق.
– سیویل و کوتله سل دایانیشمانین توپلوم ایچینده درینلشمهسینی ساغلاماق.
– ایشغالچی فارس-شعوبی سیستئمینین میللی اریتمه ایستراتئژیسینی دایاندیرما اوغرونا تورک میللی کیملیگی اوزرینده سورکلی کامپانیالار اولوشدورماق.
۱.۴. چئشیدلی یؤنتیم مودئل لری؛
– میللی قورتولوش آشاماسیندا اؤلکه دیشی پارالئل یؤنه تمه سیستئملرینین (آ-سورگونده میللی شورا، ب- سورگون پارلامئنتی، ج-سورگون دؤولتی کیمی) یارادیلماسی.
– گونئی آزربایجانین اؤزگورلویو و باغیمسیزلیغی اوچون دؤولتچیلک پروقرامی-نین (دؤولت سیستئمی، حکومت قورولوشو) یازارلار هئیتینین اولوشماسی.
۲. ایستیقلال مانیفئستی اوزره ائکونومیک یول خریتهسی:
۲.۱. یئرلی و میللی ائکونومینین قالخینماسی؛
(میللی قورتولوش سورجینده)
– گونئی آزربایجان اقتصادیاتینین تام داغیلماماسی اوچون یئرلی قایناقلارین آزربایجاندان چیخماسینین قارشیسینی آلماق اوغرونا گرکهن ائیلهملرین حیاتا کئچیریلمهسی.
– ایران دؤولتینین سؤمورگهچی سیاستینه قارشی توپلومسال مدنی اطاعتسیزلیک پلانلارین یولا سالینماسی.
– گونئی آزربایجانین گلنکسل اقتصادی تمللرینین دیری توتولماسی اوچون کوتلوی (یئرلی-سانال) بازارلاما شبکهلرین اولوشماسی.
– کوتله ایچینده یئرلی اوره تیمین، یابانجی ایدخالاتا قارشی سورکلی حمایه ائدیلمهسی اوچون کامپانیالارین یولا سالینماسی.
۲.۲. یاتیریم و ائکونومیک قالخینما؛
(دؤولتچیلیک سورجینده)
– (قوزئی) آزربایجان رئسپوبلیکاسی، تورکیه و تورک دونیاسیندان مودئرن تئکنیک دسته گیله یاناشی مالی یاتیریملارین اؤلکهیه گلمهسینین اؤنو آچیلمالیدیر.
– گونئی آزربایجان ائکونومیسینین اوزون سورهلی ایشغالچی سیستئمین آلتیندا ازیلمهسینه سون وئرمک اوچون آوروپا و دونیا بازارلارینا چیخما ایمکانلاری ساغلانمالیدیر.
– مودئرن شهر و کند صنایع سئکتورلارینین اینکیشافی اوچون اؤلکه چاپیندا قالخینما پلانلاری اویغولانمالیدیر.
۳. ایستیقلال مانیفئستی اوزره میللی کیملیک یول خریتهسی:
(میللی قورتولوش سورجینده)
۳.۱. دیل و ائیتیم؛
– تورک دیلینده ائیتیم حاقلارینین قازانماسی اوچون بوتون میللی قوروم و سیویل فعاللارلا بیرگه موجادیله آپاریلمالیدیر.
– آنا دیللی اوشاق ائولرینین، اوخوللارینین و بیلیمیوردلارینین آچیلماسی اوچون دیلچی، فئدرالچی قوروم و میللی کسیملرله بیرگه امکداشلیق ائدیلمهلیدیر.
– تورک دیلینین قورونماسی، چیچکلهنمهسی و یایغینلاشماسی اوچون گیزلی، اونلاین و آچیق ائیتیم آلانلاری اولوشدورولمالیدیر.
– ۴۰ میلیونلوق گونئی آزربایجاندا و ایران آدلانان دؤولت سینیرلاری ایچینده یاشایان تورک میللتی نین آنادیللی ائیتیم یاساقلیغینی ب م ت باشدا اولماقلا دونیا چاپیندا ایلگیلی اورقانلارا سورکلی اعتراض بیلگیلری گؤندریلمهلیدیر.
– تورک دیلینین یاساقلیغینی و گونئیین وارلیغینی دونیا توپلومونا گؤسترمک اوچون اولوسلاراراسی ائیلهملر اولوشمالیدیر.
۳.۲. مدنیتین و میللی کیملیگین گوجلندیریلمهسی؛
– آزربایجان تورکلرینین تاریخینی، کولتورونو، میللی کیملیگینی تانیتماق یؤنونده کوتلوی پرویئکتلر گرچکلشمهلیدیر.
– تورک دیللی مئدیا چالیشمالاری سورکلی اولاراق گئنیشلهنمهلیدیر.
– تهران فاشیزمی باسقیسی ایله انگللنمیش کولتورل ائتکینلیکلرین (سینما، تئاتیر، اوپئرا، اسپورت وب.) میللت آراسیندا گئنیشلنمهسیله باغلی پرویئکتلر حاضرلانمالیدیر.
– گونئی آزربایجانین گرچک و میللی کوللئکتیو شکیلینده یؤنه تیلهجک میللی ت و-سی و یانداش کاناللاری قورولمالیدیر.
– یاخین دیاسپورا (ایران ایچینده یاشایان قاشقای، خلج، خوراسان تورکلری کیمی دیلداشلار) و اوزاق دیاسپورا (ایران دیشیندا یاشایان سویداشلار) گوجو اولوشمالیدیر. بو دیاسپورانین سیاسی قلو (لوببیسی) سورکلی اولاراق گونجللنمهدیر.
۴. ایستیقلال مانیفئستی اوزره دیپلوماتیک یول خریتهسی:
۴.۱. آزربایجان رئسپوبلیکاسی و تورک دونیاسی ایله علاقهلر؛
– قوزئی آزربایجان دؤولتی و سیویل توپلوم قورولوشلاری ایله سورکلی درینلشن ایلیشکیلر قورولمالیدیر.
– تورک دؤولتلری تشکیلاتیندا گونئی آزربایجانین مومکون فورماتلاردا تمثیل اولونماسی یوللاری آختاریلمالیدیر.
– تورکیه و دیگر تورک دؤولتلرینده گونئی آزربایجانین تانیتیم ائیلهملری اولوشمالی، همین قارداش اؤلکهلرده تمثیلچیلری آچیلمالیدیر.
۴.۲. اولوسلاراراسی آلانلاردا تانیتیم چابالاری؛
– بمت، آوروپا بیرلیگی و ایسلام امکداشلیق تشکیلاتی کیمی قوروملاردا گونئی آزربایجان حقوقلارینین تانینماسی اوچون لوببیچیلیک فعالیتی آپاریلمالیدیر.
– باتی دؤولتلرینده، اؤزللیکله آمریکا، بریتانیا و آوروپا بیرلیگینده گونئی آزربایجان گرچکلری چشیتلی فورمادا تانیتیلمالیدیر.
– فارسچی-شعوبی رئژیمین اینسانلیغا اولان درین نیفرتی و ییرتیجی دونیا گؤروشو، آیریجا اینسان حاقلاری کنوانسیونئل آنلاشمالارا قارشی پوزونتولو سیاستینین ایفشاسی گوندمدن دوشمهمهلیدیر.
۵. ایستیقلال مانیفئستی اوزره تورپاق ساوونما و مشروع مدافعه ایستراتئژیسی:
۵.۱. میللی ساوونما کومیتهلرینین یارادیلماسی؛
– گونئی آزربایجانین تورپاق بوتونلویو اوغرونا اؤزل ساواشچی تیملر یارادیلمالیدیر.
– آنا یورد تورپاقلارینا باشقالاری طرفیندن گؤز قویولماسی باغیشلانمازدیر. تورپاق اولوسال ناموسدور! آزربایجانین بیر قاریش تورپاغینا گؤز دیکهنین گؤزو چیخمالیدیر. ایستر آزربایجانین دوغو تورپاقلاری، ایسترسه باتی تورپاقلاری آزربایجان تورک میللتی نین قانی ایله سوواریلمیش قودسالیدیر. بو قودساللیغی ساوونما یولوندا چشیتلی سلاحلانما میللتیمیزین ان دوغال حاقی ساییلمالیدیر.
۵.۲. ایستراتئژیک ساوونما یوللاری؛
– اوردو و سپاه ایچینده اولان ساواشچی تورک گنجلره سورکلی ساو گؤندریلمهلی، آنایوردون تهلوکهده اولدوغو آنلاتیلمالیدیر.
– ایران سلاحلی قوهلرینین آزربایجانین باتی بؤلگهلرینده سیزما تئرور قروپلاری ایله ایش بیرلیگینین ائتکیسینی آزالتماق اوچون تاکتیکسل اؤنلهملر آلینمالیدیر.
– آزربایجان و تورکیهنین تئرور قروپلارا قارشی اولاسی دسته گینی آلماق اوچون دیپلوماتیک تیملر اولوشمالیدیر.
– اولاسی دیپلوماتیک سونوجلارا دایاناراق چئویک پارتیزان ایستراتئژیسی حیاتا کئچیریلمهلیدیر.
۶. اؤزه ت:
۱. قیسا سوره ایستراتئژی؛
آ- گونئی آزربایجان ایستیقلالچی قوروملارینین بیرگه میللی-سیاسی ایشبیرلیگی چاتیسی یارانمالیدیر.
ب- میللی بیلینجین یایغینلانماسی اوغرونا گئنیش اولوسال سفربرلیک اولمالیدیر.
ج- اولوسلاراراسی توپلوملاردا گونئی آزربایجان سورونو گوندم اولونمالیدیر.
د- سورگونده میللی شورا، میللی پارلامئنت، سورگون حکومتی یارانمالیدیر.
۲. اورتا سوره ایستراتئژی؛
آ- آزربایجان میللی حرکاتینین گوجلنمهسی اوچون دیپلوماتیک گؤروشلر گئنیشلنمهلیدیر.
ب- پرسپئکتیوسیز سیزما تئروریستلره قارشی سلاحلی مشروع ساوونما تهلوکهسیزلیک ایستراتئژیسی گوجلنمهلیدیر.
ج- اولوسلاراراسی آلانلاردا فارسچی-شعوبی ایشغال رئژیمینین سیاسی، اقتصادی، تبلیغی وب. ائتکیسینین آرادان قالخماسی اوچون چابا گؤستریلمهلیدیر.
۳. اوزون سوره سونوج ایستراتئژی؛
گونئی آزربایجانین تام باغیمسیزلیغی اعلان اولونمالیدیر.
گونئی آزربایجانین باغیمسیزلیغی اولوسلاراراسی بیرلیکلرده رسمی تانینمالیدیر.
گونئی آزربایجان جومهوریتینین دؤولت پارلامئنتاریست حکومت سیستئملی آنایاساسی حاضرلانمالی، میللتین گنل اویونا سونولمالیدیر.