اصول بنیادین شورای همکاری سازمانهای آزربایجان جنوبی
مقدمه
تغییرات جدید ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی که در خاورمیانه در حال وقوع است، به این درک منجر شده است که واقعیت جنبشهای ملی، که دهه‌ها توسط رژیم‌های ارتجاعی، فاشیستی و شوونیستی فارسگرا در جغرافیای موسوم به ایران سرکوب شده و توسط جهان نادیده گرفته شده، به سطحی رسیده است که دیگر نمی‌توان آنها را سرکوب یا نادیده گرفت. به ویژه، ظهور عظیم حرکت ملی آزربایجان، که پتانسیل ملت تورک آزربایجان به عنوان بزرگترین گروه ملی در این جغرافیا، و سایر جوامع و گروه‌های تورک را در بر می‌گیرد، در دهه‌های اخیر به نمونه‌ای برای جنبشهای سایرملت‌ها تبدیل شده است.
امروزه، اهداف تعیین‌شده توسط حرکت ملی آزربایجان جنوبی و شعارهایی که مطرح کرده است، نه تنها به عنوان الگویی برای ملل غیرفارس ساکن ایران عمل کرده و توجه جامعه مترقی جهان را به اهداف حرکت ملی آزربایجان جلب کرده است، بلکه به سنگ بنای اصول عملی و نقشه راه سازمانهای آزربایجان جنوبی نیز تبدیل شده است. از این رو، ما – سازمان‌هایی که عضو شورا هستیم و این سند را تصویب کرده‌ایم – اعلام می‌داریم که:
شورای همکاری سازمانهای آزربایجان جنوبی، در فعالیت‌های خود، شعار «آزادی، عدالت، حکومت ملی» را هدایت می‌کند که نماد اهداف و آرمان‌های جنبش ملی ما و همچنین اراده تزلزل‌ناپذیر ملت ماست و نمایانگر این ارزش‌های والا می‌باشد.
اصول بنیادین:
۱- ایدئولوژی و هدف ملی
شورای همکاری سازمانهای آزربایجان جنوبی بر اساس اصول اساسی ایدئولوژی ملی تورک و اصل آزربایجان‌گرایی بنا شده است. این شورا به مصونیت تمامیت ارضی آزربایجان جنوبی اعتقاد دارد و هدف آن تحقق اهداف و آرمان‌هايی است که در جغرافیای تاریخی و ملی آزربایجان جنوبی برای آنها مبارزه کرده است.
در عین حال، شورا نسبت به سرنوشت جوامع تورک و جوامع ساکن در مناطق مختلف ایران، از جمله قشقایستان، تورکمنستان جنوبی، تورک‌های خراسان و غیره بی‌تفاوت نیست و از حقوق و آزادیهای آنها دفاع می‌کند.
۲- اصل برابری و شهروندی
از دیدگاه شورا، جامعه آزربایجان فارق از اتنیک، زبان، مذهب، جنسیت، وابستگی سیاسی و فرهنگی و غیره بعنوان یک کل تجزیه ناپذیر حق شهروندی آزربایجان جنوبی تعریف می شود. چرا که این شورا برای حمایت و تأمین حقوق همه اقلیت‌های ملی، مذهبی، فرقه‌ای و غیره ساکن در آزربایجان جنوبی مبارزه می‌کند.
۳- تحقق قدرت ملی
شورا، وجود دولت ملی را برای تحقق قدرت ملی در آزربایجان جنوبی به منظور انجام وظایفی که بر عهده گرفته است، ضروری می‌داند و در تعیین شکل سازماندهی این دولت، تنها خواست‌ها و اراده مردم آزربایجان جنوبی را در نظر می‌گیرد.
۴- دموکراسی و کثرتگرایی
شورا معتقد است که ارزش‌های دموکراتیک در ساختن یک جامعه ضرورت انکار ناپذیرهستند. شورا کثرتگرایی سیاسی و تنوع ایده‌ها را به عنوان ثروتی ارزشمند برای جامعه ارج می‌نهد و برای ایجاد یک جامعه مدرن، سکولار و دموکراتیک که در آن حاکمیت قانون در جغرافیای آزربایجان جنوبی تضمین شده باشد، مبارزه می‌کند.
۵- برابری جنسیتی
شورا برای تحقق برابری بین زن و مرد مبارزه می‌کند و قاطعانه با محدود کردن حقوق و آزادیهای زنان با هر انگیزه‌ی فرهنگی، ملی، سیاسی، مذهبی، فرقه‌ای و غیره مخالف است.
۶- اشکال مبارزه
شورا قاطعانه خشونت و تروریسم را رد می‌کند و به مبارزه ملی- مدنی و فرهنگی اولویت می‌دهد. در عین حال، استفاده از تمام ابزار حق دفاع مشروع خود که موارد ضروری موجودیت ملی آزربایجان و امنیت جانی و مالی کلیهٔ شهروندان آزربایجان است را قابل قبول می‌داند.
۷- اداره دوره انتقالی
هدف اصلی شورا، تأسیس دولت آزربایجان جنوبی در جغرافیای آزربایجان جنوبی است، جایی که تنها اراده ملی حاکم باشد. در عین حال، شورا، به منظور جلوگیری از عدم قطعیت و هرج و مرجی که ممکن است در طول گذار از رژیم جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود، جلوگیری از تشکیل یک دولت جدید شوونیستی فارس با مرکزیت واحد، و آغاز روند تعیین سرنوشت خود توسط ملت‌ها، اعلام می‌کند که ملزم به اداره دوره انتقالی به عنوان یک جایگزین مستقل و بر اساس تجربه و سنت دولتمداری هزار ساله ملت تورک آزربایجان است. شورا این مسئولیت را با ایجاد سازوکارهای مشترک به همراه سایر ملت‌ها و خلق‌های غیرفارس ساکن در این جغرافیا انجام می‌دهد. پلاتفرم شورا در این مورد در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
۸- حق تعیین سرنوشت ملل
شورا نه تنها به حق تعیین سرنوشت ملت تورک آزربایجان ، بلکه به حق سایر ملت‌ها و مردمان ساکن ایران، به ویژه قشقایستان، تورکمنستان جنوبی، تورک‌های خراسان و سایر جوامع تورک، برای تعیین سرنوشت خود با اراده آزاد پایبندی کامل دارد و ایجاد شرایط لازم برای تحقق این حقوق انسانی و دموکراتیک را ضروری می‌داند.
۹- مذاکرات، توافقات، قراردادها، همکاری‌ها و غیره از طرف شورا بر اساس تصمیم شورای همکاری با سازمانهای آزربایجان جنوبی انجام می‌شود.
۱۰- شورا، با احترام به اصل استقلال سازمانهای عضو، توضیح می‌دهد که اصول فوق برای همه سازمانهای عضو الزام‌آور است.
شورای همکاری سازمانهای آزربایجان جنوبی
(GATƏŞ)
آلیانس ملی آزربایجان جنوبی MDA
جنبش دانشجویی آزربایجان جنوبی AZOH
حزب آزادیبخش آزربایجان جنوبی GAQP
حزب استقلال آزربایجان جنوبیGAİP
حزب جمهوری‌خواه آزربایجان جنوبی ACP
حزب دموکرات آزربایجان جنوبی حزب GADP
حزب مرکز آزربایجان AMP
سازمان مقاومت ملی آزربایجان Dirəniş
فرقه دموکرات آزربایجان ADF
