Ayıq vicdanlara, Azərbaycan Türk millətinə və bütün İranda yaşayan xalqlara, beynəlxalq ictimaiyyətə və insan haqları təşkilatlarına
Biz, Güney Azərbaycanın milli fəalları, insan ləyaqətini və yaşam kimi əsas insani haqqı müdafiə edərək, bu bəyanat vasitəsilə edam cəzasına, istənilən siyasi fəalın — düşüncəsindən və inancından asılı olmayaraq — edam edilməsinə və xüsusilə də Ehsan Fəridiyə çıxarılan edam hökmünə qarşı olduğumuzu bildiririk.
BMT-nin İnsan Haqları Ümumdünya Bildirgəsi’nin 3-cü maddəsinə və Vətəndaş və Siyasi Hüquqlar üzrə Beynəlxalq anlaşma’nın 6-cı maddəsinə əsasən, yaşamaq haqqı hər bir insana xas doğma haqqdır və heç kim bu haqqdan məhrum edilə bilməz.
Bu gün dünyada BMT-yə üzv dövlətlərin üçdə ikisindən çoxu ( 145 ölkə, Türk ölkələrin hamısı daxil) edam cəzasını ya tamamilə ləğv edib, ya da onun icrasını dayandırıb. Bu qlobal əyilim, xalqların, “edamın həm faydasız, həm də qeyri-insani xarakterini anladıqlarının” sübutudur.
Edam nə ədalət, nə də təhlükəsizlik yaradır; əksinə, zorakılığı təkrar törədər, müxalifləri aradan qaldırmaq və tənqidçiləri susdurmaq üçün vasitəyə çevrilir.
Biz edama qarşıyıq, çünki inanırıq ki:
1. Edam geri dönüşü olmayan cəza növüdür. Məhkəmə səhvi nəticəsində bir günahsız insanın həyatına son qoyula bilər və bu səhv, sonradan aşkar edilsə belə, düzəldilə bilməz. Demokratik ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, hətta münsiflər heyətinin iştirakı ilə keçirilən məhkəmələrdə də belə səhvlərin baş vermə ehtimalı vardır.
2. Edam, cinayətin qarşısını almır. Elmi araşdırmalar göstərir ki, edam cəzasının mövcudluğu ilə cinayət səviyyəsinin azalması arasında heç bir mənalı əlaqə yoxdur.
3. Edam insan ləyaqətini tapdalayır və cəmiyyəti qorxu və zorakılıq dairəsində saxlayır.
4. Siyasi və ya əqidə əsaslı fəalların edamı fikir və ifadə azadlığının açıq-aşkar pozulmasıdır; bu, bir düşüncəni cəzalandırmaq deməkdir, cinayəti deyil.
5. Hər nə səbəblə olursa olsun, edamın dəvam etməsi, toplumda cinayət ve qətli normallaşdırır və ölkədə şiddəti təşviq etməkdən və suç işləmə eşiğini düşürməkdən başqa bir sonuc doğurmaz.
Ehsan Fəridi’nin dusyası, bir tərbizli türk öyrənci olaraq, etirazları boğmaq və vətəndaş fəaliyyətlərini susdurmaq məqsədilə edamdan istifadə edilməsinin bariz nümunəsidir.
Belə bir hökm nəinki ədalətsizdir, həm də insan haqlarının prinsiplərinə, hətta İranın öz qanunvericiliyinə ziddir.
Biz, Güney Azərbaycan milli fəalları, insan haqlarına inanırıq və edam cəzasını bu prinsiplərlə ziddiyyətli hesab edirik.
Biz, insan haqlarına hörmət göstərilməsini təkcə bugünkü İran cəmiyyəti üçün deyil, gələcəkdə demokratik bir quruluşun yaranması üçün də zəruri sayırıq.
Biz, hətta öz müxaliflərimizin və düşmənlərimizin də insan haqlarına hörmət edilməsini vacib hesab edirik və bu hüquqların pozulmasına qarşı dayanmağı öz vəzifəmiz bilirik.
Biz Ehsan Fəridinin — düşüncəsindən və inanclarından asılı olmayaraq — edam hökmünün dərhal dayandırılmasını, İranda edam cəzasının tamamilə ləğv edilməsini və edamın siyasi, milli və ya inancsal təzyiq vasitəsi kimi istifadəsinə son qoyulmasını tələb edirik.
bu kiçik hərəkətin isə, ədalət, həqqaniyyət ve qarşılıqlı sayqıya dayalı bir topluma doğru atılmış bir adım olmasını umuruq.
Hörmətlə,
Güney Azərbaycan milli mədəni fəallarının bir qrupu
