ویلیام بیل شنکلی، یکی از مربیان سابق فوتبال بریتانیا می‌گوید: بعضی از مردم معتقد هستند که فوتبال مسئله مرگ و زندگی است، من به شما اطمینان می‌دهم بسیار مهم‌تر از این چیزهاست.
در سال ۱۹۱۱، زمانی که هند مستعمره انگلستان بود تیم فوتبال موهانباگان در فینال باید با تیم هنگ‌یورک‌شایر که تیم برتر لیگ فوتبال انگلیس در هند بود بازی می‌کرد. نتیجه این مسابقه 2-1 به نفع موهانباگان تمام شد. مردم به شادمانی و جشن و سرور بزرگی پرداختند؛ چراکه رهایی از استعمار انگلیس و فوتبال به هم‌آمیخته بود.
آچینتا کومار سنگویا، شاعر هندی نوشت: موهانباگان یک تیم فوتبال نیست، بلکه کشوری زیر ستم است که در گردوخاک می‌غلتد و اکنون کم‌کم سرش را بیرون می‌آورد.
بعدازاین پیروزی بنیه‌های سلطه استعمارگران انگلیسی متزلزل شد و در مقابل، اعتمادبه‌نفس ملی هندی‌ها که در زیر گردوخاک استعمار محوشده بود، چنان جان گرفت که درنهایت یک امپراتوری را جابه‌جا کرد. رویترز نوشت: موهانباگان کاری که کنگره هند موفق به انجام آن نشده بود را انجام داد.
تراکتور به‌مثابه موهانباگان برای آذربایجان، فراتر از یک تیم و نمادی است برای تجلی مقاومت هویتی انکار شده.
✍️وحید فاطمی
